Komisja Europejska proponuje ujednolicenie systemu podatkowego dla osób prawnych funkcjonujących na terenie Unii Europejskiej. W komunikacie wymieniono główne założenia planowanej reformy podatku CIT.
Komisja Europejska mając na celu wspieranie gospodarki po COVID-19, rozumiane jako wprowadzenie skutecznego i sprawiedliwego opodatkowania przedsiębiorstw oraz usuwanie przeszkód dla realizacji inwestycji transgranicznych, opublikowała komunikat w sprawie opodatkowania działalności gospodarczej w XXI wieku. W komunikacie została zawarta długoterminowa oraz krótkoterminowa dwuletnia strategia dotycząca planowanego rozwoju gospodarczego w krajach Unii Europejskiej, która ma bazować na stabilnym i sprawiedliwym otoczeniu biznesu.
Komisja Europejska zauważyła, że:

• obecny międzynarodowy systemem podatku od osób prawnych opiera się na zasadach rezydencji podatkowej i źródła. Rozwój globalizacji i cyfryzacji sprawił, że zasady te coraz bardziej odstają od dzisiejszej gospodarki. Ponadto nowoczesne realia biznesowe powodują, że przepisy podatkowe stają się coraz trudniejsze do zastosowania;
• funkcjonowanie krajowych różnorodnych przepisów dotyczących podatku od osób prawnych w państwach będących członkami Unii Europejskiej komplikuje działalność przedsiębiorstw prowadzących działalność transgraniczną. Przestrzeganie odmiennych przepisów obowiązujących w różnych krajach utrudnia przeprowadzanie inwestycji, a także ogranicza rozwój oraz konkurencyjność Unii Europejskiej;
• opodatkowane dochodów przedsiębiorstw przebiega na poziomie krajowym, natomiast modele biznesowe stają się coraz bardziej międzynarodowe, skomplikowane i cyfrowe. Konsekwencją tego są wysokie koszty przedsiębiorstw związane z przestrzeganiem przepisów, a także ryzyko podwójnego opodatkowania.

W związku z istniejącymi problemami dotyczącymi funkcjonowania obecnego międzynarodowego systemu podatku od osób prawnych w komunikacie przedstawiono długoterminową wizję, która zakłada stworzenie nowych ram opodatkowania przedsiębiorstw w Unii Europejskiej. Przedstawione propozycje mają na celu zmniejszenie obciążeń administracyjnych, usunięcie przeszkód podatkowych, a także wprowadzenie bardziej przyjaznego środowiska biznesowego na jednolitym rynku. Projekt ma zapewnić jednolity zbiór przepisów dotyczących podatku od osób prawnych dla krajów Unii Europejskiej.
Bieżące problemy związane z opodatkowaniem działalności gospodarczej mają być rozwiązywane w ramach perspektywy krótkoterminowej ujętej w komunikacie. Komisja proponuje:

• wsparcie firm ze szczególnym uwzględnieniem przedsiębiorstw z sektora MŚP poprzez zalecenie umożliwienia przeniesienia strat przedsiębiorstw na poprzednie lata podatkowe. Beneficjentami tego rozwiązania byłyby przedsiębiorstwa, które były rentowne w latach poprzedzających pandemię, co umożliwiłoby tym podmiotom wyrównanie strat poniesionych w 2020 i 2021 roku za pośrednictwem podatków opłaconych przed 2020 r.;
• zapewnienie większej publicznej przejrzystości podatków, które są płacone przez przedsiębiorstwa, co wiązałoby się z publikacją swoich efektywnych stawek opodatkowania dla niektórych dużych przedsiębiorstw prowadzących działalność w Unii Europejskiej;
• zachęcanie firm do finansowania działalności za pomocą kapitału własnego. Obecnie w sposób preferencyjny traktowane jest finansowanie dłużne przedsiębiorstw, gdyż odsetki związane z finansowaniem dłużnym stanowią koszty związane z działalnością firm, natomiast koszty związane z finansowaniem kapitałowym nie stanowią kosztu uzyskania przychodu. Proponowane przez Komisję Europejską zmiany mają na celu zapobieganie nadmiernemu zadłużeniu przedsiębiorstw, czego skutkiem może stać się ich niewypłacalność. Na skutek kryzysu związanego z COVID-19 promowane będzie finansowanie przedsiębiorstw za pomocą kapitału własnego;
• wprowadzenie przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej, które miałyby na celu „neutralizację nadużywania podmiotów pozornych do celów podatkowych”. Na skutek propozycji wymagane byłoby, aby spółki zgłaszały administracji podatkowej niezbędne informacje, na podstawie których dokonywana byłaby ocena, czy prowadzą znaczną działalność gospodarczą i czy prowadzą rzeczywistą działalność gospodarczą. Wprowadzone działania, które miałyby zwiększyć przejrzystość podatkową, pozwalałyby na odmawianie przyznania korzyści podatkowych związanych z istnieniem lub wykorzystywaniem spółek-przykrywek.

Należy podkreślić, że powyższe stanowi jedynie planowane zmiany. Niemniej warto już teraz mieć świadomość, że system podatkowy dla osób prawnych w UE może przybrać inny kształt.